Otistik Çocuklar ve Agresif Duygusal Çöküşler Hakkında 5 Yanlış Bilgi // Çeviri

İnsanlar otistik çocuklar hakkında düşündükleri zaman, zihinlerinde sık sık saldırgan bir şekilde duysal çöküş geçiren bir çocuk canlandırıyorlar. 

Otistik bir insan ve otistik bir çocuğun annesi olarak bu beni çok rahatsız ediyor çünkü agresif duygusal çöküşler ve otistik çocuklar hakkında çok fazla bilgi kirliliği var. 

Otistik çocuklar hiçbir zaman agresif duygusal çöküşler geçirmiyor demiyorum. Demeye çalıştığım şey şu: insanların geneli agresif çöküşleri ve neden ortaya çıktıklarını anlamıyor.

Bu yüzden bugün otistik çocuklar ve agresif duygusal çöküşler hakkında 5 yanlış bilgi hakkında yazacağım. 

Bu bilgi kirliliğini düzeltmeye çalışmadan önce bir şeyi netleştirmek istiyorum.

Agresif duygusal çöküş tam olarak ne demek?

Bunu cevaplayabilmek için ilk olarak otizmde duygusal çöküşler ve özel olarak öfke krizi ile duygusal çöküşlerin farkını bilmeniz gerekiyor. 

Duygusal çöküş otistik bir insanın çok bunalması veya tetiklenmesi bu yüzden de savaş veya kaç tepkisi vermesine verilen isimdir. 

Agresif duygusal çöküş; vurma, tekmeleme, yumruklama, ısırma, kafa vurma ve otistik çocuğa veya çevredeki diğer insanlara zarar verebilecek agresif davranışların bulunduğu çöküşlere verilen isimdir.

Bu konuyu hallettiğimize göre, hadi otistik çocuklar ve agresif çöküşler hakkında 5 yanlış bilgi hakkında konuşmaya başlayalım. 

1- Agresif Çöküşler Ebeveynlerin Suçudur

Açık olacağım… bu yanlış bilgi beni çok üzüyor ve buna inanan insan sayısı çok fazla.

İnsanlar agresif çöküşlerin ebeveynlerin suçu olduğuna inanıyor. 

Ya otistik çocuğunuzu çok salmış oluyorsunuz ve bu yüzden agresif çöküşler yaşıyor ya da çok katı oluyorsunuz ve çocuğunuzu çöküşe ittiğiniz söyleniyor. 

Bu durum sanki ne yaparsanız, nasıl ebeveynlik yaparsanız yapın yanlış yapıyormuşsunuz gibi hissettirebiliyor. Sanki kazanma şansınız yokmuş gibi. 

Ama durum şu ki… eğer otistik çocuğunuz agresif bir çöküş yaşıyorsa, bu sizin ebeveyn olarak suçlu olduğunuzu göstermiyor.

Çöküşler otistik çocuğun stres altında olduğunun net bir göstergesidir. 

Ve belirli işe yarayabilecek sakinleşme taktikleri olsa bile, bir çocuk çöküş yaşamaya başlayınca bazen yapılabilecek tek şeyin destek olmaya devam ederek bu fırtınanın geçmesini beklemek olduğu da bir gerçektir. 

Çöküşler, olmasına izin verdiğiniz için olmazlar. Çöküşler çocuğunuzu cezalandırmak yerine desteklediğiniz için de ortaya çıkmazlar.

Eğer aktif bir şekilde çocuğunuzu tetiklemeye veya strese sokmaya çalışmıyorsanız, çocuğunuzun çöküşleri sizin suçunuz değil.

2- Agresif Duygusal Çöküşler Otistik Çocuğun Suçudur

Yani eğer agresif çöküş sizin suçunuz değilse mutlaka otistik çocuğunuzun suçudur, değil mi? 

Pek değil.

Unutmayın, agresif çöküşler çocuğunuz kırılma noktasına gelinceye kadar zorlandığı zaman ortaya çıkar.

Çocuğunuz çok stresli olduğu zaman beyininin mantıklı kısmına erişemez ve savaş ya da kaç tepkisi gösterir. Eğer savaş ya da kaç tepkisi hakkında bilginiz yoksa: Bu tepki her insanda var olan ve anksiyete/tehdit yaratan olaylarda ortaya çıkan bir tepkidir. 

Teknik olarak “don” diye bir tepki de vardır, ama bu tepki genelde otistik tükenmişliğe veya kapalı çöküşe sebep olur, agresif bir duygusal çöküşe değil.

Gerçek şu ki, insanlar savaş ya da kaç moduna girdikleri zaman beyinlerindeki mantıklı düşünme kapasitesini kaybederler. Beyinlerinin hayatta kalma kısmı her şeyi yönetmeye başlar.

Bu yüzden her ne kadar çocuğunuzun agresif duygusal çöküşleri hakkında şunları düşünseniz de:

• Çocuğum saldırgan.
• Çocuğum insanlara zarar vermek istiyor. 
• Çocuğum beni manipüle ediyor.
• Çocuğum yalnızca bana saldırmak istiyor. 

Gerçek şu, çocuğunuz bilerek agresif duygusal çöküşler deneyimlemiyor. Çocuğunuzun vücudunun anksiyeteye karşı doğal biyolojik bir tepki vermesi onun suçu değil. 

3- Agresif Duygusal Çöküşlerin Görmezden Gelinilmesi ve Bahane Bulunması Lazım

Genelde tam olarak şimdi bir sürü ebeveyn söylediğim şeylere karşı gelmeye başlıyor.

“Yuh Kayelene, sanki sırf çöküşler çocuğumun suçu değil diye her şeyi görmezden gelmeliymişiz ve hiçbir sorun yokmuş gibi davranmalıymışız gibi davranıyorsun.”

Kesinlikle bunu iddia etmiyorum.

Kimse çocuğunuzun vurduğu, ısırdığı, tekmelediği ve dahasını yaptığı agresif duygusal çöküşleri görmezden gelip kabul etmeniz gerektiğini savunmuyor.  

Sonrasında nasıl bu çöküşlerin sayısını ve agresifliğini azaltabileceğinizle ilgili taktikler vereceğim, ama bu yazıda yalnızca bu yanlış bilgileri düzeltmeye odaklanacağım.

Çocuğunuzdan tamamen vazgeçmeden ve her zaman strese yönelik agresif tepkiler vereceğine inanmadan da çocuğunuzun her zaman davranışlarını kontrol edemediğini savunabilirsiniz.

Duygusal çöküşleri görmezden gelmek veya “eh, onun suçu değil sonuçta” diyerek bahaneler bulmak çocuğunuza da ailenizin geri kalanına da hiçbir fayda sağlamayacak. 

Ailenizi güvende tutma konusunda da işe yaramayacak, çocuğunuzla arzu ettiğini şekilde bir bağ kurmanız açısından da fayda sağlamayacak. 

4- Agresif Çöküşlerin Sert Bir Şekilde Cezalandırılması Lazımdır

Otistik çocukları nasıl disipline etmemiz gerektiği hakkında ÇOK fazla soru alıyorum, ve birçok insan sert cezaları savunmadığımı öğrendiğinde çok şaşırıyor. 

Ben her çocuğun yapabildiği zaman iyi davrandığına ve her türlü davranışın iletişim olduğuna tüm kalbimle inanıyorum.

Bir davranışı cezalandırmak, o davranışın altında yatan sebebi bulup ona göre davranma konusunda hiçbir fayda sağlamıyor. 

Eğer çocuğunuz agresif duygusal çöküşler yaşıyorsa, cezalar ona büyük duygularla ve stresle nasıl başa çıkabileceklerini öğretmeyecek. 

Cezalar size veya çocuğunuza bu çöküşleri neyi tetiklediğini bulma ve ona göre karşılık verme konusunda yardımcı olmayacak.

Cezalar yalnızca çocuğa kendi kontrolünde olmayan bir şey yaşadıkları için kötü bir insan olduklarını öğretecek. 

Sizce çöküş yaşamak istememesine rağmen kötü olduğu ve cezalandırılması gerektiği mesajını alan çocuğunuzun özgüveni ne kadar çabuk bir şekilde düşmeye başlar?

5- Agresif Duygusal Çöküşler Otizmin Kaçınılmaz Bir Parçasıdır

Bu yanlış bilgi beni gerçekten çok üzüyor. Birçok aile saldırganlığın otizmin bir parçası olduğunu düşünüyor ama bu doğru değil. 

Dünyada saldırgan olmayan bir sürü otistik yetişkin ve çocuk var. Ayrıca duygusal çöküşler norm olmak zorunda değil!

Duygusal çöküşler -özellikle agresif duygusal çöküşler- bir sebep yüzünden ortaya çıkıyor. 

Ortada hiçbir şey yokken birden ortaya çıkmıyorlar. 

Her zaman bir sebebi oluyor. Ve çocuğunuzun davranışları (buna duygusal çöküş de dahil) size bir şeylerin yanlış gittiğini göstermeye çalışan bir iletişim biçimi. 

Ve inanın bu çok iyiye işaret.

Çünkü bu neyin yanlış gittiğini çözebileceğinizi, erişilebilirlik sağlayabileceğinizi ve yanlış olan şeyleri düzeltebileceğinizi gösteriyor.

Bunu yapabildiğiniz zaman, çocuğunuzun çöküşleri inanılmaz seviyede azalacaktır.

Orijinal metin: https://autisticmama.com/myths-autistic-kids-aggressive-meltdowns-debunked/