Çocuğunuz için aldığınız özel eğitim faydalı ise bunu nasıl anlarsınız?

Özel eğitimin her zaman faydalı olmadığı, bazı durumlarda oldukça zararlı olabileceği Merhaba! Spektrum olarak sık sık konuştuğumuz bir konu. Özel eğitimin zararlarının kendisini nasıl gösterebileceğini bilmek ve çocukları bu etkilerden korumak çok önemli. Fakat özel eğitimin nasıl zarar verebileceğini bildiğimiz kadar, iyi bir özel eğitimin nasıl olabileceğini de konuşmamız gerek. Böylece iyi bir özel eğitime denk geldiğimizde bunu fark edebiliriz.

Aldığınız özel eğitim faydalı ise bunu anlamanıza yardımcı olabilecek birkaç işaret: 

1- Çocuğunuz özel eğitimciyi seviyor

Eğer çocuğunuz özel eğitimcisini açık bir şekilde seviyorsa, öğretmenini görmeyi ve eğitim almayı seviyorsa bu çok iyiye işaret. Yalnızca otistik çocuklar değil, neredeyse her çocuk zaman zaman aldıkları eğitim ile ve öğretmenleriyle sıkıntı yaşayabiliyorlar. Bu yüzden eğer çocuğunuz öğretmenini seviyorsa bu özel eğitimin kendisine faydalı olduğunun bir işareti olabilir. 

2- Gelişmeleri net bir şekilde görebiliyorsunuz

Eğer özel eğitime başlamadan önce belirli hedefleriniz varsa (çocuğunuzun ruh halinin genel olarak sağlıklı olması, çocuğun tuvalete gidebilmeye başlaması vb.) belli bir sürenin ardından bu hedeflere ulaşabildiğinizi veya en azından belirli ilerlemeler olduğunu fark edebilmeniz gerekir. Her çocuğun bir şeyi öğrenme hızı farklıdır. Bu yüzden bazı çocuklarda gelişme görmek için çok daha uzun süre beklemek gerekebilir. Yine de hiçbir konuda ilerleme göremediğinizi düşünüyorsanız bu hayra alamet değil. 

Eğer az olsa dahi belirli gelişmeler görüyorsanız ve belirli hedeflere ulaşabildiyseniz bu özel eğitimin çocuğunuza fayda sağladığının işareti olabilir. 

3- Eğitime başlamak çocuğunuza ve ailenize yarar sağlamış gibi hissediyorsunuz

Eğitim size her şey daha kötüye gitmiş gibi hissettirmemeli. Elbette ilk başlarda alışma sürecinde zorluklar yaşanabilir ve buna adapte olmak zor olabilir. Fakat eğitim olmasaydı bir şeyler daha iyi olurdu gibi hissediyorsanız bu iyiye işaret değil. 

Bunun aksine eğitime başladığınızdan beri bir şeyler daha iyiye gitmiş, aileniz genel olarak daha mutlu ve huzurluymuş gibi hissediyorsanız bu aldığınız eğitimin işe yaradığının en önemli göstergelerinden bir tanesi. Eğer bir eğitim veya öğretmen ailedeki herkese iyi şekilde etki etmeyi başardıysa faydalı olduğunun neredeyse kesin olduğu söylenebilir. 

4- Özel eğitim çocuğunuza göre kişiselleştirildi

Eğer eğitim süreci boyunca çocuğunuzun kişisel hassasiyetleri, yaşı, duygusal durumu dikkate alınacak şekilde bir eğitim hazırlandıysa, hatta daha iyisi deneme yanılma yolu ile çocuğunuza en çok uyacak eğitim şekli aranmışsa bu çok iyiye işaret. 

Öğretmenlerin ve kurumların bu konuda özen göstermesi demek, her öğrenciye ayrı ayrı değer verdiklerini ve her öğrencinin birbirinden çok farklı olduğunu bildiklerini gösteren bir durum. Özellikle otistik çocuklar söz konusu olduğu zaman uzmanlar da dahil olmak üzere birçok insan tüm otistik çocukların huylarının aynı olacağını düşünüyor. Bu yüzden tüm otistiklerin aynı şekilde muamele görmeleri gerektiğini düşünebiliyorlar. Bunun tamamen yanlış olduğunu anlamış, eğitimi çocuğa göre değiştiren kişilerle çalışmak, özel eğitimin uzun vadede faydalı olabileceğinin işaretlerinden bir tanesi.  

5- Çocuğunuzun sınırlarına saygı duyuluyor

Çocuğunuzun hayır demesine izin veren bir öğretmeni varsa çocuğun zarar görme ihtimali direkt olarak çok düşmüş demektir. 

Otistik çocukların yetişkinler tarafından zarar görmeleri genellikle sınırlarına saygı duyulmadığı için ve hayır demelerine olanak tanınmadığı için oluyor. Bu sebepten ötürü eğer beraber çalıştığınız eğitimci çocuğunuzun sınırlarına saygılıysa ve hayır demesine izin veriyorsa bu iyiye işaret. Hem çocuğunuzun zarar görme ihtimali çok daha düşüktür hem de özel eğitimden faydalanma ihtimali çok daha yüksektir. 

6- Çocuğunuzun otistik özelliklerine saygı duyuluyor

Birçok öğretmen ve kurum stimleri bastırmaktan çocukları göz teması kurmaya zorlamaya, çocukların hiçbir iletişim şekline saygı duymamaktan hayır demesine izin vermemeye kadar bir sürü zararlı olabilecek yöntemi benimsiyor. Bu tutumların zararlı olmasının en büyük sebeplerinden bir tanesi, otistik çocuğun otistik özelliklerine saygı duyulmadan ve hatta o otistik özellikleri yok etme amacıyla tercih edilmesi. Bunun tam tersi uygulandığı zaman ise çocukların çok daha sağlıklı bir şekilde gelişebilecekleri bir ortam oluşmuş oluyor. Eğer çocuğunuzun öğretmeni stimleri bastırmıyorsa, çocuğunuzu anlamak için çaba gösteriyorsa, çocuğunuzun özelliklerine saygı duyuyorsa bu çok iyiye işaret ve özel eğitimin uzun vadede faydalı olmasını sağlayacak yegane özelliklerden bir tanesi. 

7- Özel eğitimciniz otizmin geçen bir şey olmadığını biliyor

Birçok özel eğitim kurumu eğitimlerini “otizmi geçiren tedavi, tanıyı kaldıran eğitim” gibi başlıklarla pazarlıyorlar. Otizm doğuştan gelen ve hayat boyu devam eden nörogelişimsel bir engel. Yani otizmin geçmesi mümkün değil. Buna rağmen bir öğretmenin veya kurumun otizmin geçebileceğinden bahsetmesi kötüye işaret. Bunun tam tersi de doğru. Eğer çalıştığınız kişiler otizmin geçmeyeceğinin farkındaysa ve çocuğunuza yetişkin bir otistik olarak işine yarayacak beceriler kazandırmaya çalışıyorsa bu çok iyiye işaret. Otistik bir çocuğa sanki ileride nörotipik olacakmış gibi eğitim vermenin işe yaraması mümkün değil, çünkü otistik çocuklar büyüdüklerinde otistik yetişkinler olurlar. Bu yüzden kendilerine verilen eğitimin de her zaman bu bilgi akılda tutularak yapılması gerekir.

8- İçiniz genel olarak rahat

Her ne kadar bu başlık çok fazla üstüne konuşulan konulardan biri olmasa bile ebeveynlerin içinin rahat olması, içgüdüsel olarak çocuklarının aldığı eğitime güvenmeleri çok iyiye işaret. Ebeveynler genelde çocuklarını iyi tanırlar. Bu yüzden çocuklarının tepkilerine bakarak bir şeyin yanlış gidip gitmediğini anlamaları oldukça mümkün. Bu nedenle bazen zor durumlar ortaya çıkabilse bile genellikle içiniz rahatsa, öğretmene ve gittiğiniz yere güveniyorsanız bu çok iyiye işaret. 

9- Çocuğunuz genel olarak mutlu

Birçok çocuk özel eğitime başladıktan sonra çok daha mutsuz bir hale gelmeye veya açık açık daha önceden yaşamadıkları ruh sağlığı problemleri yaşamaya başlayabiliyorlar. Bazı otistik çocuklar ise eski mutluluk seviyelerinde kalmaya devam ediyorlar veya eğitim ile daha mutlu hale dahi gelebiliyorlar. Eğer çocuğunuz eskiden olduğu kadar veya biraz daha mutluysa bu harika bir haber, çünkü çocuğun ruh sağlığının iyi olması genel olarak çevresindeki kişilerin de ona iyi yaklaştığı anlamına gelir.

Otistik bir çocuğa uygun bir eğitim ve öğretmen bulmak çok zorlu bir süreç. Bu yüzden bu süreçte ailelerin kendilerini ve çocuklarını suçlamadan ve kendilerine olabildiğince kibar davranarak karar vermeyi denemeleri yapılabilecek en iyi şeylerden biri. Her çocuk bir şeyler öğrenir, her çocuk zamanla gelişir. Önemli olan bunun sağlıklı ve olabildiğince kimseye zarar vermeden yapılmaya çalışılması.